สกุลเงินและการควบคุม: ทำไมจีนถึงต้องจัดการกับ Bitcoin

คงไม่มีใครปฏิเสธได้ว่าการปราบปรามการค้าและการขุดสกุลเงินดิจิทัลของจีนเมื่อเร็ว ๆ นี้ มีส่วนทำให้มูลค่าของ Bitcoin และเหรียญอื่น ๆ ลดลงเมื่อช่วงที่ผ่านมา

ในขณะที่มีการโต้เถียงกันอย่างรุนแรงว่าความผันผวนของ Crypto เป็นสัญญาณจากความอ่อนแอพื้นฐานหรือเป็นเพียงอุปสรรคเล็กน้อย ผู้เชี่ยวชาญกลับมองว่าสัญญาณที่ออกมาจากปักกิ่งสื่อถึงความพยายามของจีนในการสร้าง E-currency ของตัวเอง และจัดการกับระบบการเงินระหว่างประเทศใหม่

ธนาคารกลางแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน (PBOC) ตั้งเป้าที่จะเป็นธนาคารกลางรายใหญ่แห่งแรกที่ออกสกุลเงินดิจิทัลของตัวเอง ในขณะที่ธนาคารกลางรายใหญ่อื่น ๆ ทางฝั่งตะวันตกใช้แนวทางที่ระมัดระวังมากกว่า ธนาคารของจีนก็ได้เริ่มมีการทดลองใช้แล้วในหลายเมืองใหญ่ ๆ เช่น เสินเจิ้น เฉิงตู เซี่ยงไฮ้ และหางโจว

ประโยชน์ของ E-currency นั้นมีมากมาย และเมื่อมีการทำธุรกรรมโดยใช้สกุลเงินดิจิทัลที่ควบคุมจากส่วนกลางมากขึ้นเรื่อย ๆ รัฐบาลก็จะสามารถเฝ้าติดตามเศรษฐกิจและประชาชนของตนได้มากขึ้น

การเปิดตัวครั้งนี้ยังถูกมองว่าเป็นส่วนหนึ่งของการผลักดันจากปักกิ่งเพื่อทำให้สกุลเงินดอลลาร์สหรัฐอ่อนแอลง ซึ่งจะส่งผลเช่นเดียวกันต่อรัฐบาลในวอชิงตัน จีนเชื่อว่าการทำให้เงินหยวนเป็นสกุลเงินสากลจะช่วยลดการพึ่งพาระบบธนาคารทั่วโลกที่ถูกควบคุมด้วยเงินดอลลาร์ได้ เช่นเดียวกับยุทธศาสตร์ Belt and Road Initiative ที่กำลังสร้างเครือข่ายทางเลือกของการค้าระหว่างประเทศ

สิ่งที่รัฐบาลของประเทศฝั่งตะวันตกกังวลคือการคุกคามที่เกิดจากเงินหยวนดิจิทัล ซึ่งอาจทำให้ไม่สามารถดำเนินการคว่ำบาตรทางการเงินระหว่างประเทศกับจีนได้ โดยได้มีการหารือกันระหว่างการประชุม G7 เมื่อเดือนที่แล้ว

แต่แรงจูงใจที่สำคัญอีกประการหนึ่งในกรุงปักกิ่งคือขนาดของอุตสาหกรรม Crypto ในประเทศจีน ซึ่งมีการ “ขุด” สกุลเงินดิจิทัลจำนวนมากจนกระทั่งมีการปราบปรามครั้งล่าสุด

ผู้สังเกตการณ์กล่าวว่าภัยคุกคามของระบบการเงินทางเลือกที่ไม่ได้รับการควบคุมซึ่งเกิดขึ้นจากเทคโนโลยี Blockchain นั้นเป็นอันตรายต่อพรรคคอมมิวนิสต์อย่างชัดเจนในปัจจุบัน

เมื่อมองจากมุมของธนาคารกลางแล้ว สกุลเงินดิจิทัลเป็นภัยคุกคามต่อเสถียรภาพทางการเงิน และหากจำเป็นต้องมีการพัฒนาต่อ ทางการก็ต้องการการควบคุม Carsten Murawski ศาสตราจารย์ด้านการเงินที่มหาวิทยาลัยเมลเบิร์นในออสเตรเลียกล่าว

“ธนาคารกลางทุกแห่งต้องการการควบคุม ทั้ง PBOC ธนาคารกลางสหรัฐ ธนาคารกลางยุโรป” เขากล่าว “บางประเทศอาจไม่กังวลมากนัก แต่ในประเทศจีนนั้นมีความกังวลเป็นอย่างมาก”

Fan Yifei รองผู้ว่าการ PBOC กล่าวว่าจีนมีความกังวลเกี่ยวกับภัยคุกคามจากสกุลเงินดิจิทัลที่พัฒนานอกระบบการเงินที่มีการควบคุมเหล่านี้ “เรายังค่อนข้างกังวลเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าว ดังนั้นเราจึงได้ดำเนินมาตรการบางอย่าง”

มูลค่าของ Bitcoin พุ่งสูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ถึงเกือบ 65,000 ดอลลาร์ เมื่อต้นปีที่ผ่านมา จากเคยมีมูลค่าต่ำกว่ากว่า 10,000 ดอลลาร์ ในช่วงกลางปีที่แล้ว ทำให้เกิดความสนใจเป็นอย่างมากในการลงทุนเพื่อป้องกันความเสี่ยงจากสินทรัพย์แบบดั้งเดิม เช่น หุ้น และพันธบัตร ความคิดเห็นของ Elon Musk ผู้ก่อตั้ง Tesla ว่าเขาจะไม่อนุญาตให้ใช้ Bitcoin ในการซื้อรถของเขาทำให้มีความผันผวนเพิ่มมากขึ้นและตอนนี้ซื้อขายกันที่ราคาประมาณ 30,000 ดอลลาร์

แต่นั่นก็ดึงดูดความสนใจของทางการ เช่น จีน ที่มีความกังวลเกี่ยวกับตลาดส่วนใหญ่ที่ไม่ได้รับการควบคุม

“ในหลาย ๆ ประเทศไม่มีการควบคุมอะไรเลย” ศาสตราจารย์ Murawski กล่าวพร้อมกับชี้ให้เห็นว่า อาจไม่มีวิธีดำเนินการทางกฎหมายตามปกติ หากผู้คนคิดว่าพวกเขาถูกโกง

“นั่นเป็นอีกเหตุผลหนึ่งในการควบคุม Crypto เพื่อปกป้องผู้บริโภค นักลงทุนที่ไม่รู้ข้อมูลอาจสูญเสียเงินเป็นจำนวนมาก”

ในประเทศจีน การเปิดตัวของเงินหยวนดิจิทัลถูกเร่งขึ้นในปีนี้ควบคู่ไปกับการประกาศให้การซื้อขาย Crypto ผิดกฎหมาย ในเดือนพฤษภาคม PBOC ได้สั่งห้ามธนาคารไม่ให้ทำธุรกิจหรือจัดทำบัญชีให้กับบุคคลที่ซื้อขายสกุลเงินดิจิทัล ตามมาด้วยการประกาศให้เหมือง Bitcoin ผิดกฎหมายในหลายจังหวัดรวมถึงมณฑลเสฉวน ธนาคารกลางของจีนยังได้เตือนบริษัทต่าง ๆ เกี่ยวกับการช่วยเหลือธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับสกุลเงินดิจิทัล หลังจากได้ปิดบริษัทซอฟต์แวร์แห่งหนึ่ง เนื่องจากต้องสงสัยว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับธุรกรรมสกุลเงินดิจิทัล

ธุรกิจออนไลน์ได้รับอนุญาตให้เติบโตในจีน แต่รัฐบาลในกรุงปักกิ่งก็โหดเหี้ยมในการจัดการหากดูเหมือนว่าธุรกิจนั้นใหญ่เกินกว่าจะควบคุมได้ Jack Ma มหาเศรษฐีผู้โด่งดังของ Alibaba หายตัวไปจากสายตาของสาธารณชนอย่างกะทันหันเป็นเวลาหลายเดือนเมื่อปีที่แล้ว และบริษัทของเขาถูกปรับและถูกสั่งให้ลดขนาดลง หน่วยงานกำกับดูแลยังได้กำหนดเป้าหมายไปที่ยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีอย่าง Tencent และ Bytedance ซึ่งเป็นบริษัทแม่ของ WeChat และ TikTok รวมถึงล่าสุดที่มีการสั่งถอดแอพแชร์รถ Didi ออกจากแอปสโตร์และเริ่มเปิดการสอบสวน

“ถึงเวลาแล้วที่รัฐบาลจะตัดธุรกรรมลักษณะดังกล่าวจากแหล่งเงินทุน เพื่อที่เงินจะได้ไม่ไหลจากอุตสาหกรรมจริงไปสู่ธุรกรรมเหล่านั้น” Dong กล่าวกับ Global Times

ศาสตราจารย์ Murawski กล่าวว่าอีกเหตุผลหนึ่งที่จีนต้องการล้างธุรกิจสกุลเงินดิจิทัลในประเทศของตัวเองคืออาจเป็นภัยคุกคามต่อระบบไฟฟ้า

กระบวนการนี้ใช้ไฟฟ้าปริมาณมาก และส่วนใหญ่มักจะติดตั้งในบริเวณที่ไฟฟ้ามีราคาถูก โดยในประเทศจีนนั้นรวมถึงเสฉวนซึ่งได้รับประโยชน์จากพลังงานน้ำที่อุดมสมบูรณ์และราคาถูก แต่เมื่อผลกำไรเพิ่มขึ้นเนื่องจากความนิยมของ Crypto รัฐบาลอาจไม่ค่อยเต็มใจที่จะอนุญาตให้นักขุดได้รับประโยชน์มหาศาลจากระบบที่ใช้ไฟฟ้ามากจนอาจส่งผลกระทบต่อเสถียรภาพของระบบได้

การปราบปราม Crypto ไม่ได้มีแค่เฉพาะประเทศจีนเท่านั้น หน่วยงานกำกับดูแลด้านการเงินของสหราชอาณาจักรกล่าวว่า Binance หนึ่งในบริษัทแลกเปลี่ยนสกุลเงินดิจิทัลที่ใหญ่ที่สุดในโลก ไม่สามารถดำเนินกิจกรรมที่ได้รับการควบคุมใด ๆ และได้ออกคำเตือนไปยังผู้บริโภคเกี่ยวกับแพลตฟอร์มแล้ว

แต่ท้ายที่สุดแล้ว Crypto ยังคงเป็นสินทรัพย์ที่น่าสนใจอย่างยิ่งสำหรับนักลงทุนจำนวนมากที่ไม่คิดว่ามีอะไรต้องกลัวจากการปราบปรามของจีน และการขุดนั้นก็เพียงแค่จะย้ายไปยังพื้นที่อื่นที่เอื้ออำนวยมากขึ้นโดยมีผลกระทบต่อตลาดเพียงเล็กน้อยเท่านั้น