ข้อควรรู้ การเข้ามาประกอบธุรกิจในไทย สำหรับชาวต่างชาติ

ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยไม่ได้ทำให้เกิดความแตกต่างของผู้ถือหุ้นชาวต่างชาติ ในทางกลับกันชาวต่างชาติสามารถจดทะเบียนตั้งบริษัทในไทยได้อย่างเสรีโดยที่ไม่ต้องมีหุ้นส่วนชาวไทย แต่อย่างไรก็ดีก็ยังมีข้อจำกัดในการทำธุรกิจของชาวต่างชาติในไทยอยู่บางอย่างตามพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว พ.ศ. 2542 ซึ่งธุรกิจบริการโดยส่วนใหญ่จะต้องอยู่ภายใต้กฎข้อบังคับในข้อ 3 ในทางกลับกัน ทาง BOI ก็อนุญาตให้บริษัทต่างด้าวที่เป็นกรรมสิทธิ์ของชาติ 100% สามารถเข้ามาลงทุนได้ เพราะมองว่าเป็นสิ่งสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ

ระเบียบข้อบังคับภายใต้พระราชบัญญัติ

ในพระราชบัญญัตินั้นได้กำหนดการประกอบธุรกิจที่ต้องห้ามไว้ 3 หมวด (ตามข้อ 1) หรือคุมเข้มสำหรับที่เป็นกรรมสิทธิ์ของต่างชาติ(ข้อ 2 และ 3) การประกอบธุรกิจตาม ข้อ 2 และ 3 นั้น กำหนดให้บริษัทต่างชาติจะต้องมีใบอนุญาตประกอบธุรกิจ แต่เนื่องจากความยุ่งยากและค่าธรรมเนียมต่าง ๆ ในการทำเรื่องขออนุญาตนั้น ส่งผลให้ชาวต่างชาติจำนวนไม่น้อยหันมาทำบริษัทร่วมทุนกับชาวไทย

การได้มาซึ่งใบอนุญาตประกอบทำธุรกิจของชาวต่างชาติ

เมื่อทำการยื่นเรืองเพื่อขอใบอนุญาตประกอบธุรกิจของชาวต่างชาติแล้ว ทางบริษัทจะต้องแสดงให้เห็นว่าตนจะสามารถนำ know-how มาเพื่อสอนและสร้างทักษะใหม่ ๆ ให้กับพนักงานในท้องถิ่นได้อย่างไร กระบวนการทั้งหมดจะใช้เวลา 6 เดือนซึ่งจะมีการสอบถามข้อมูลเข้ามาเรื่อย ๆ จากทางเจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจตัดสินใจ ซึ่งจะต้องใช้การไตร่ตรองอย่างถี่ถ้วนก่อนที่จะทำการอนุมัติ

การจัดตั้งการร่วมทุนกับชาวไทย

ชาวต่างชาติถูกกำหนดภายใต้พระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว พ.ศ. 2542 ว่าเป็น บริษัทที่มีผู้ถือหุ้นต่างชาติครึ่งหนึ่งหรือมากกว่านั้น (ดูด้านล่าง) ด้วยเหตุนี้ บริษัท ที่ผู้ถือหุ้นชาวไทยถือหุ้นตั้งแต่ 50% ขึ้นไปจึงถือว่าเป็น บริษัท ไทยและไม่อยู่ภายใต้ข้อ จำกัด ของพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว พ.ศ. 2542 (บริษัท ไทย) ควรสังเกตว่าคำจำกัดความของ บริษัท ต่างชาติคำนึงถึงความเป็นเจ้าของทุนไม่ใช่การควบคุมของ บริษัท

บริษัทที่ถือครองโดยชาวต่างชาติ 100% จะได้รับการสนับสนุน โดย BOI

มีการประกอบธุรกิจจำนวนไม่น้อยที่สำคัญต่อการพัฒนาประเทศ ตัวอย่างเช่น โรงงาน อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ยาและสินค้าทางเภสัชกรรม ศูนย์การเงินในระดับภูมิภาค และเมื่อเร็ว ๆ นี้ ทาง BOI ก็ได้เข้ามาผลักดันในเรื่องดิจิทัลมากยิ่งขึ้น  ซึ่งบริษัทต่างชาติคือผู้ที่จะได้รับผลประโยชน์ทางด้านนี้มากที่สุดจากกฎที่มีความยืดหยุ่นของทาง BOI ในเรื่องการว่าจ้างพนักงานต่างชาติที่มีทักษะพิเศษ และการยกเว้นภาษี ซึ่งกระบวนการในการยื่นเรื่องในการรับสิทธิประโยชน์จากทาง BOI นั้นจะใช้เวลาประมาณ 3 ถึง 6  เดือน

ประเด็นสำคัญ: การตรวจสอบสิทธิสำหรับ BOI นั้นควรจะเป็นสิ่งแรกที่สะท้อนถึงการประกอบธุรกิจที่นักลงทุนชาวต่างชาติพึงปฎิบัติภายใต้พระราชบัญญัติ หากกิจกรรมทางธุรกิจไม่มีสิทธิ์ภายใต้ BOI ใบอนุญาตประกอบธุรกิจของชาวต่างชาติอาจเป็นอีกทางเลือกหนึ่งหากธุรกิจนั้นมีนวัตกรรมเพียงพอแต่ตัวช่วยที่ง่ายที่สุดสำหรับบริษัทต่างชาติก็คือหุ้นส่วนท้องถิ่นนั่นเอง

เกี่ยวกับผู้ถือหุ้นชาวต่างชาติ

ความหมายของคนต่างด้าวตามพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว

(1) บุคคลธรรมดาซึ่งไม่มีสัญชาติไทย
(2) นิติบุคคลซึ่งไม่ได้จดทะเบียนในประเทศไทย
(3) นิติบุคคลซึ่งจดทะเบียนในประเทศไทย และมีลักษณะดังต่อไปนี้

(3.1) นิติบุคคล ซึ่งมีหุ้นอันเป็นทุนตั้งแต่กึ่งหนึ่งของนิติบุคคลนั้นถือโดยบุคคตาม (1) หรือ (2) หรือนิติบุคคลซึ่งมีบุคคลตาม (1) หรือ (2) ลงทุนมีมูลค่าตั้งแต่กึ่งหนึ่งของทุนทั้งหมดในนิติบุคคลนั้น

(3.2) ห้างหุ้นส่วนจำกัดหรือห้างหุ้นส่วนสามัญ ที่จดทะเบียน ซึ่งหุ้นส่วนผู้จัดการหรือผู้จัดการเป็นบุคคลตาม (1)

(3.3) นิติบุคคลซึ่งจดทะเบียนในประเทศไทย ซึ่งมีหุ้นอันเป็นทุนตั้งแต่กึ่งหนึ่งของนิติบุคคลนั้นถือโดยบุคคลตาม (1) (2) หรือ (3) หรือนิติบุคคลซึ่งมีบุคคลตาม (1) (2) หรือ (3) ลงทุนมีมูลค่าตั้งแต่กึ่งหนึ่งของทุนทั้งหมดในนิติบุคคลนั้น

เกี่ยวกับการควบคุมดูแลบริษัท

การใช้ตัวแทนผู้ถือหุ้นชาวไทยเพื่อหลีกเลี่ยงกฎตามพระราชบัญญัติเป็นสิ่งผิดกฎหมายตามมาตราที่ 36 และ 37 กอปรกับการที่ยังไม่มีกฎหมายบังคับที่ชัดเจนในเรื่องที่มาของการจัดตั้งตัวแทน แต่ในทาปฏิบัติ ตัวแทนหมายถึงบุคคลธรรมดา หรือ นิติบุคคลที่ถือครองหุ้นของบริษัทต่างชาติโดยที่ไม่ได้ลงทุนในบริษัทจริง ๆ หรือมีส่วนเกี่ยวข้องใด  ๆ ในเรื่องการเงินของบริษัท หรือ ไม่มีส่วนได้ส่วนเสีย หรือ ไม่มีอำนวจในการควบคุมดูแลใด ๆ ในบริษัท

ข้อกำหนดของเงินลงทุนขั้นต่ำของกิจการ  start up ค่อนข้างสูง นั่นคือ สองล้านบาทสำหรับบริษัทจำกัด ไปจนถึงสามล้านบาท หากจำเป็นที่จะต้องมีใบอนุญาตประกอบธุรกิจต่างด้าว แต่อย่างไรก็ดี ไม่ได้มีข้อกำหนดว่าจำเป็นจะต้องเปิดบัญชีธนาคารในประเภทเพื่อใช้ในกระบวนการจ่ายเงินเดือน

ประเทศไทยผ่อนปรนมาตรการข้อกำหนดสำหรับธุรกิจต่างด้าวในการสนับสนุนบริษัทในเครือ

ในเดือน พฤษภาคม 2562 คณะรัฐมนตรีของไทยได้อนุมัติมาตรการยกเว้น การประกอบธุรกิจที่ไม่ต้องขอใบอนุญาติประกอบธุรกิจต่างด้าวอยู่สามประเภท ซึ่งการยกเว้นดังกล่าวนี้กำลังจะมีการออกพระราชกำหนดเร็ว ๆ นี้ ตามกฎของกระทรวงการคลังซึ่งจะอนุญาตให้ชาวต่างชาติมีส่วนร่วมอย่างเสรีในกิจกรรมที่ถูกจำกัดไว้ก่อนหน้านี้

ธุรกิจบริการที่ไม่ต้องขออนุญาตในการประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว ได้แก่

• การให้กู้ยืมเงินแก่บริษัทในเครือและบริษัทย่อย
• เช่าพื้นที่สำนักงานรวมถึงระบบสาธารณูปโภคให้กับบริษัทย่อยและบริษัทในเครือ
• บริการให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการจัดการตลาดทรัพยากรบุคคลและเทคโนโลยีสารสนเทศแก่บริษัทย่อยและบริษัทในเครือ

กฎกระทรวงฉบับใหม่นี้คาดว่าจะมีคำจัดกักความสำหรับ “บริษัทในเครือ” และ” บริษัทย่อย” อีกด้วย

การผ่อนปรนกฎระเบียบนี้เป็นผลมาจากการตัดสินใจของคณะรัฐมนตรีว่ากิจกรรมทางธุรกิจบริการเหล่านี้เมื่อจัดให้กับ บริษัท ในเครือและ บริษัท ย่อยเพียงอย่างเดียวมีผลกระทบเพียงเล็กน้อยต่อธุรกิจไทยและความสามารถในการแข่งขันกับชาวต่างชาติ

การปรับเปลี่ยนในครั้งนี้ยังมีจุดมุ่งหมายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและมาตรฐานการบริการโดยการลดต้นทุนการดำเนินการและอำนวยความสะดวกในการให้บริการระหว่าง บริษัท ในกลุ่ม บริษัท ต่างๆ

สำหรับท่านใดที่สนใจลงทุนทำธุรกิจที่ประเทศไทย หรือต้องการขอใบอนุญาตการประกอบธุรกิจ สามารถติดต่อปรึกษาได้ที่บริษัท Interloop Solutions & Consultancy Co.,Ltd. โทร 097-106-9113 ID Line: @interloop ทางเรามีผู้เชี่ยวชาญที่พร้อมจะให้คำปรึกษาคุณอย่างไม่มีค่าใช้จ่าย